معمای حمله داعش به پاریس/ در نشست وین چه گذشت؟/ امیرعبداللهیان: اسد درباره آینده خودش تصمیمم می‌گیرد

دو تحلیل گر سیاسی و یک دیپلمات وزارت خارجه آخرین وضعیت حمله تروریستی داعش در پاریس و گفتگوهای وین ۲ برای تعیین سرنوشت سوریه را بررسی کردند.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، در گفتگوی ویژه خبری دیشب شبکه دو سیما، کامران نجف زاده، میزبان حمیدرضا آصفی، سفیر سابق ایران در فرانسه و سعدالله زارعی تحلیلگر سیاسی منطقه بود و البته در بخشی از برنامه هم با حسین امیرعبداللهیان معاون عربی، آفریقایی وزیر خارجه تلفنی گفتگو کرد تا آخرین وضعیت نشست وین۲ برای تعیین سرنوشت سیاسی سوریه و حمله داعش به اهالی پاریس را بررسی کند.

در ادامه مشروح این نشست را می خوانید.

چرا فرانسه؟ داعش دوستان فرانسوی زیادی داشت. چرا زود دوست به دشمن تبدیل شد؟

حمید رضا آصفی، سفیر سابق ایران در پاریس: جمهوری اسلامی ایران این حمله تروریستی را از ابتدا، محکوم کرد. ما از همه بهتر می دانیم تروریست یعنی چه، چون بیش از همه قربانی داده ایم. برای همین محکوم کردن قاتل بهترین اقدام بود. این که موضوع داعش از کجا به پاریس آمد، چندین تحلیل دارد. هر تحلیلی داشته باشیم در اصل موضوع تغییر نمی دهد. این اتفاق افتاده است. به فرض که این عملیات مربوط به داعش است، این اقدام اول داعش نبود. در ضاحیه، در عراق، حادثه سقوط هواپیماهای روسی که هنوز دلیل آن معلوم نیست، یک سلسله حوادث است. مسئله ترور در فرانسه برجسته شد چون قلب اروپا بود و رسانه بیشتر در خدمت غربیهاست و بهتر استفاده کردند. وگرنه اتفاقی که در ضاحیه افتاد و حدود ۵۰ نفر کشته شدند، کم اهمیت نیست. ولی آن در محاق رفت و کسی به آن نپرداخت. داعش فرانسه را انتخاب کرد به چند دلیل. اولا قلب اروپاست و دوم چند فرهنگی است. رفت و آمد و تردد به پاریس و فرانسه به دلیل سهولت و تسامح دولت راحتتر است. کانون رسانه هاست و بازتابش در رسانه ها بیشتر است.

چرا دوست به دشمن تبدیل شد:؟
آصفی: وقتی ترور و خشونت و جنایت در دستور کار قرار گیرد، دیگر دوست و دشمن فرقی نمی کند. در دنیای سیاست، منافع الان حرف اول را می زند نه اخلاق مداری. داعش در جایی این جنایت را می کند که بازتاب و امکان بیشتری داشته است. یک بار وزیر سابق داخله فرانسه ۱۶ سال پیش به من گفت ما بیش از ۷ میلیون مسلمان داریم ولی ۵ میلیون بیشتر اعلام نمی کنیم. داعش از اینها می تواند راحتتر یارگیری کند.

رمز قدرت داعش داعش چیست؟ اینها موشک استینگر و ضدهواپیمایی دارند و در قلب اروپا عملیات می کنند؟
سعدالله زارعی تحلیلگر مسایل منطقه: سیاست و جنایت در این حادثه دو روی یک سکه اند. مبدا پیدایش گروه های تروریستی به نام داعش، خود غربیها هستند. به گواه اسناد خودشان، آن ها در تسلیح این جریان نقش دارند و پوشش عاطفی عقلانی مشروع دادند که باید بر علیه برخی از دولتهایی که آنها می گویند نامشروع در خاورمیانه هستند، جنگید. این یک طراحی بود. در موضوع سوریه هم طراحی شده بود. درباره حوادث فرانسه هم ممکن است یک برنامه ریزی باشد. الان در یک فضای پر احساس رسانه ای که توسط رسانه های رسمی تقویت می شود قرار داریم. آقای اولاند رئیس جمهور فرانسه بیانیه داده و سه نکته می گوید: اولا این حادثه برنامه ریزی شده بوده، از خارج هدایت شده و ارزشها و انسجام ما را مورد تهاجم قرار داده. این بیانگر این است که آنها ایدئولوژی رو با مسایل سیاسی گره می زنند.

چرا باید الان این اتفاق بیفتد؟ برنامه ریزی پشت آن می بینید؟
آصفی: این برنامه ریزی شده بوده ولی قائل به همزمانی برخی اتفاقات نیستم. یک عملیات تروریستی با این وسعت، نمی تواند بدون برنامه باشد. تعبیر و برداشت دیگری دارم. در عرصه میدان در سوریه، داعش به توفیقات دیگری نائل نشد. پیشروی هایش متوقف شد و عرصه عملیات به دست دولت و ارتش سوریه افتاد. از تحلیل و گمانه زنی می پرهیزم. داعشی ها مسئولیت را بر عهده گرفته اند و رقص و پایکوبی کرده اند و می گویند در آینده به کشورهای دیگر حمله می کنند. آنها در شرایط استیصال این کار را کرده اند. در سوریه ناتوان شده اند. در ضاحیه لبنان خواستند ضربه بزنند که پاسخ قاطع حزب الله آنها را ناامید کرد. میدان را به فرانسه بردند تا روحیه نیروهای شکست خورده خود را سازمان بدهند. داعش دیگر گروه القاعده نیست. یک شبه دولت شده، نفت می فروشد، مالیات می گیرد. ارتش دارد. غولی شده که الان اروپا با آن درگیر شده. در کمتر از یکسال دو حادثه داشتیم. آذرماه سال پیش حادثه مشابهی بود. الان هم یک حادثه. فرانسه در هنگام هشدار قرمز بود. تیم فوتبال و هیات آلمانی را تهدید کردند. برای دولت فرانسه این حادثه خیلی سنگین بود.

حسین امیرعبدالهیان معاون عربی آفریقایی وزیر خارجه از نشست وین ۲ روی خط تلفنی برنامه آمد.
از وین ۲ چه خبر؟ چرا نشست سوریه بدون بیانیه پایان یافت؟
عبداللهیان: نشست امروز سوریه، یک جمع بندی و بیانیه پایانی داشت ولی حدود ۷ ساعت این نشست به طول انجامید که در زمان مناسبی دکتر ظریف هم از تهران به وین آمدند و حضورشان بسیار موثر بود. در این نشست مانند نشست قبلی برخی کشورها، دنبال یافتن عبارت روشن برای کناره گیری آقای دکتر بشار اسد بودند. در خصوص حادثه شب گذشته پاریس و دو شب قبل در بیروت، تاکید محکم داشتیم که باید پیام به گروه های تروریستی داشته باشیم.

پیام محکمی بیانیه داشت؟ جان کری در پایان نشست گفت به توافق رسیدیم در ۶ ماه انتخابات آزاد برگزار شود یعنی چه؟
عبداللهیان: نه، به چنین جمع بندی ای نرسیدیم. یک جدول زمان بندی مورد بررسی قرار گرفت و قیدی ما زدیم در ۶ ماه مقطع روند راه سیاسی در سوریه تدوین شود و در ۱۸ ماه این نقشه راه به اجرا برسد. این چیزی که تاکید شد این بود که در راستای مبارزه با تروریست همه کشورهای منطقه و خارج از منطقه تعهد بدهند آتش بس در ۶ ماه برقرار شود. اگر آتش بس برقرار شد آن پروسه سیاسی در جدول زمان بندی می تواند پیش برود. درباره این پروسه سیاسی هم نمایندگان دولت سوریه و معارضان سوریه گفتگو کنند. یک لیست از گروه های معاضد ضد دولتی در مشورت در کشورها از جمله سوریه آماده شود تا در گفتگوهای فراگیر ملی مشخص شود تا کسانی که شرکت می کنند معارضین سیاسی هستند نه تروریست ها.

درباره سرنوشت اسد صحبت شد؟
عبداللهیان: بله، متاسفانه برخی از وزرای خارجه در هر جلسه اصرار دارند آقای اسد از قدرت باید کناره گیری کند. به صراحت در جلسه بیان شد ولی اجازه داده نشد این موضوع در بیانیه ذکر شود و قرار شد مردم سوریه در این باره تصمیم بگیرند. برخی نیز گفتند در صورت طی شدن ۶ ماه فرصت، آقای اسد نباید کاندیدا شود. بلکه این هم در متن نیامد و قرار شد خود آقای اسد تصمیم بگیرند کاندیدا می شوند یا نه و این مردم سوریه هستند که سرنوشتشان را تعیین می کنند.

این عملیات نشان دهنده قدرت داعش است یا ضعف امنیتی فرانسوی هاست؟
آصفی: من هیچ اقدام تروریستی را نشانه قوت نمی بینم. اقدام تروریستی نشانه ضعف و استیصال است. اینها به جای نشانه قدرت، نشانه ضعف و استیصال است. تروریست می تواند با برنامه ریزی می تواند هر جا ضربه بزند. نیروهای امنیتی فرانسه بسیار زبده هستند ولی علی رغم تمام توانمندی هایشان ضعف نشان دادند. فرانسه نباشد، یک جای دیگر. اگر قرار شد اروپا ناامن شود، همه کشورها ناامن می شوند.

وقتی بحران سوریه شروع شد برخی انتقاد می کردند باید سیاست ما شکل دیگری داشته باشد. نظر شما چیست؟
زارعی: ما به نفی اشغال توسط غرب و نفی تروریست توسط افراطیون معتقدیم. این تحلیل است که مهد تروریست، اشغالگری است. اگر اشغالگری نبود در عراق و برخی کشورهای منطقه، شاهد این تروریست نبودیم. تروریست در منطقه از هرج و مرجی تبعیت می کند که مبتنی بر نفی دولتهای منطقه است. چرا باید دولت در سوریه، عراق و لبنان نفی شود؟ نتیجه هرج و مرج پیدایش گروه های تروریستی است. غربیها نمی توانند بگوید تروریست خوب داریم و تروریست بد. خوب، تروریستی است که اسلحه در دست می گیرد و بعد اقدام سیاسی می کند؟ آقای اسد گفت شما می گویید سلاح را به دست تروریست خوب می دهیم، چه تضمینی است سلاح را به داعش ندهید؟
در تحلیل امروز فضای رسانه ای دولتی در فرانسه، آیا واقعیت دیگری پشت صحنه نیست؟ هجمه به دو مقوله مدنیت یعنی فوتبال و موسیقی این پیام اجتماعی به دنبال ندارد؟ چرا کانون های امنیتی و مراکز پلیس مورد حمله قرار نگرفتند؟ باید به این توجه کرد. اولاند مقوله تروریستی پاریس را به ارزشها ربط می دهد و جهانی اعلام می کند. یک مقام ارشد کلیسا در اروپا می گوید ما شاهد جنگ جهانی سوم خواهیم بود. اینها یعنی چی؟

یعنی امکان زمینه سازی نظامی در سوریه و منطقه است؟ ادبیات مانند ۱۱ سپتامبر شده؟
زارعی: اگر این اقدام تروریستی است که هست، همه جهان در تهدید است. چرا یک مقام مذهبی صحبت از جنگ جهانی سوم می کند و چرا صحبت از پدیده جهانی می کنند؟

ممکن است مختصات منطقه از لحاظ نظامی تغییر کند؟
زارعی: غربیها با علامت سئوال در درون خودشان مواجه شدند که چرا از تروریست حمایت کردید. ممکن است یک برنامه ریزی جدید علیه کشورهای مسلمان باشیم. این تحلیلش زود است باید بگذاریم زمان بگذرد.

بعد از پنج سال نگاه شما به حمایت ایران از اسد چیست؟
آصفی: اسد در انتخاباتی با استانداردهای بین المللی برنده شد. ۸۴ درصد رای آورد که بالاست. طبیعی است جمهوری اسلامی ایران از دولت قانونی سوریه، آقای اسد باشد یا فرد دیگری، حمایت می کرد. اگر باب بشود هر کسی بگوید دولت قانونی را قبول ندارم، سنگ روی سنگ بند نمی شود. دولتهایی که معترض آقای اسد هستند، از طریق انتخابات روی کار نیامدند. این از لطایف روزگار است، سعودی ها از طریق انتخابات نیامدند، خودشان دربحرین و سوریه دخالت می کنند. چه باید کرد؟ آدم باید از حق دفاع کند. داعش رو چه کسی به وجود آورد؟ با پول کی بوجود آمد؟ زیرساختهای سوریه دارد از بین می رود و مردم زیادی آواره و کشته شدند. آیا داعش بدون پول برخی کشورهای منطقه به وجود آمدند؟ در اجلاس وین باید روی این موضوع بحث شود برخی از دولتها پاسخگوی اقدامات خود باشند. احتمالا دور بعدی مذاکرات در فرانسه برگزار می شود.

در گروه های مجازی دیدم انتقاد می کردند که ایران باید نظر صریحتری نسبت به انفجار بیروت داشت؟
آصفی: وزارت خارجه محکوم کرد ولی لازم بود سریعتر واکنش بدهیم. ولی اقدام لازم را انجام دادیم.

زارعی: به طور کلی درزمینه تحولات منطقه باید صریحتر و فعالتر عمل کنیم. در یمن، مواضع ما روشن است. وقتی رئیس جمهور محترم پیام می دهد که اگر حوادثی در پاریس محکوم می شود، حوادث بزرگتر دیگری در یمن در جریان است که تاکنون ۴ هزار نفر شهید گرفته. در پرونده ضاحیه، چرا دولتهایی که آمدند کنار فرانسه، چرا دوش به دوش مردم لبنان نایستادند؟ این موضوعات صداقت غربیها را زیر سئوال می برد.

آصفی: اتفاقی که افتاده دردناک است. یک عده مردم بیگناه کشته می شوند. غربیها و به خصوص آمریکاییها از این که بگویند مرغ ما یک پا دارد و اسد باید در سوریه برود، باید دست بردارند. داعش و تروریستها از ناپایداری، جنگ و خونریزی در سوریه دارد استفاده می کند برای این اقدامات. برای حل مسئله ترور، باید کمک کنیم دولت مستقر در سوریه، بتواند جلوی تروریستها را بگیرد. امیدواریم این حادثه بسیار تلخ درسی برای غرب به خصوص آمریکا باشد که باید با تروریسم ریشه ای و غیر تبعیض آمیز برخورد کنند.